معاونت خواهران شهر شیراز در تاریخ 29 خرداد ماه امسال طبق روال ماههای قبل نشست ایمانی، همراه با برنامههای متنوع برگزار کرد که سخنران این نشست خانم نورافشان عبدیان بودند و پیرامون فضای مجازی، موبایل فرصتها و تهدیدها مطالبی ارائه نمودند.
ایشان ابتدا تاریخچهای از نحوهی ورود رسانه رادیو، سینما، تلویزیون و همچنین تلفن همراه به ایران ارائه نموده و نحوهی تاثیرگذاری هر کدام از این ابزار، بخصوص تلفنهای همراه با امکانات ویژه بر روی افراد جامعه، را مورد تاکید قرار دادند که این تکنولوژیهای جدید در سالهای اخیر تأثیر بسزایی بر زندگی افراد داشته و بدون شک ارتباط بین افراد را گسترش و تسهیل کرده است.
این ابزار با وجود همهی ثمراتی که داشتند بدون توجه به زیر ساختهای اجتماعی و تثبیت فرهنگ خودی وارد فضای خانوادهها شده است و بدلیل عدم وجود زیر ساختهای لازم، رفتارهای متزلزل و نابهنجار را در خانوادهها شاهد هستیم.
تلفن همراه به همراه فضای مجازی هم تبعات مثبت و هم منفی دارد؛ مهم این است که چگونه از این بستر مناسب بهره بگیریم. در غیر این صورت همین وسیلهی کوچک که براحتی میتواند در زندگی تأثیرات مثبت داشته باشد در صورت بیتوجهی میتواند یک زندگی را نابود نماید.
ایجاد بسترها و زمینههای لازم در خصوص استفاده از فضای مجازی و تلفن همراه بر عهده نهادهای اجتماعی و فرهنگی است. و اگر نتوانستند نقش خود را خوب ایفا کنند خانوادهها باید خود آستین همت بالا زنند که متاسفانه بخاطر مهیا نشدن زیر ساختهای لازم بیشتر هستیم تا استفاده.
ایشان عوامل گرایش افراد جامعه به این وسیله( تلفن همراه) را این چنین شرح دادند:
1)به روز بودن این وسیله و نیاز مبرم مردم جامعه
2)پیچیدگی زندگی و تنهایی عاطفی: که خود خانوادهها به علت ضعف آگاهی از روابط خود باعث پیچیدگی بیشتر زندگی خود شدهاند تا جاییکه اعضای یک خانواده در کنار هم هستند اما باهم نیستند.
3)دور شدن انسان از خواستگاه طبیعی خود: یکی از نیازهای انسان دستکاری کردن طبیعت است بچهها در گذشته در طبیعت زندگی میکردند و خانوادهها در فضای واقعی با همسایه و اقوام گفتگوهای خودشان را انجام میدادند اما امروزه این موارد در فضای مجازی اتفاق میافتد و بازیهای سنتی کاملا غریب شده خانوادهها، به صورت برنامه هفتگی بایستی بچهها را به دامان طبیعت ببرند و ارتباط واقعی با اقوام را حفظ کنند.
4)ارضای وضعیت ناخوشایند زندگی با پناه بردن به تلفن همراه و فضای مجازی: شخصی که از شغل خود راضی نیست یا دانشجویی که رشتهی دانشگاهی مورد علاقهاش را نتوانسته انتخاب کند به جای تمرکز برای حرکت به سوی وضعیت بهتر، فضای مجازی را برای فرار از وضعیت موجود ترجیح میدهد.
5)شخصی که از خانواده و مدرسه و جامعه مهری ندیده و دچار افسردگی است، زندگی دومی در فضای مجازی و در لابهلای گروهها برای خود انتخاب میکند و اگر در مباحث و مناظرهها غالب بود در فضای مجازی قهرمان زندگی میشود و چه بسا درمان پذیرد
وی همچنین عوامل مشخص اعتیاد به تلفن همراه و فضای مجازی را اینگونه برشمرد:
1)صرف زمان به صورت بی رویه، بهگونهای که شخص نیازهای اساسی خود را از جمله غذا را به فراموشی میسپارد و شخص در این فضا تجربهی خوشی کاذب را دارد. همچنین باعث بیهوده هدر رفتن زمان خواهد شد؛ پس لازم است که برای ورود و خروج از این فضا کاملا برنامهریزی شده عمل کنیم، هر وقت زمان تمام شد ادامه ندهیم و قبل از وارد شدن به این فضا حتما اولویتهای زندگی خود را عنوانبندی کنیم و فضای مجازی باعث نشود ما از وظیفه همسرداری و بچهداری خود غافل شویم.
2)احساس رضایت کاذب: در صورتی که شخص حجم اینترنت شخصیاش به پایان برسد عصبی میشود.
3)اشباع شدن: تصور او بر این است که بودن در فضای گروهها و سایر فضاهای مجازی میتواند کسب اطلاعات و معلومات کند پس نیازی به مطالعه پیدا نمیکند و مطالعه از سبد کالای او حذف میشود.
4)وسواس رجوع: اینکه شخصی دائما در حال چک کردن ایمیل یا چتهای خصوصی و گروهی خود است برای اینکه دچار این چنین وضعیتی نشود زنگ گروهها و چتهای خود را قطع کند و رعایت زمان برای رجوع به آن در نظر بگیرد.
اما چه راهکارهایی وجود دارد که ما بتوانیم در این گروهها موثر واقع شویم:
در چتها و گروهها فرصتی است که انسان بتواند اطلاعات و معلومات و تجربههای خود را در اختیار دوستان قرار دهد و همچنین فرصتی برای ارتباط بیشتر با دوستان قدیمی و دوستان جدید است. در این فضا رابطه ما بازتر و به عبارتی رابطه با جنس مخالف رابطه خواهری و برادری شده است که در این مواقع ما بایستی چه حد و حدودی را رعایت کنیم؟ و در اینجا، حجاب چطور تفسیر میشود؟ حجاب در برداشت عموم مردم فقط حجاب فیزیک بدن است در صورتی که ما حجاب نگاه و گوش و گفتار و قلب داریم.
وقتی در فضای مجازی قرار میگیریم نگاهی به رفتار دنیای واقعی خود بیندازیم یعنی خودمان را با خودمان مقایسه کنیم و رفتار واقعی خود را ملاک قرار دهیم اگر در فضای واقعی از ارتکاب محرمات جلوگیری میکنیم، اما در فضای واقعی این کار را انجام دادیم این یک نوع هنجار شکنی است و یا اینکه در دنیای واقعی از بیان یک سری جکهای رکیک خودداری میکنیم و در فضای مجازی این کار را انجام دادیم یک نوع هنجار شکنی است پس یعنی من حجاب گفتار را رعایت نکردم و اگر تصویر یا کلیپ نامناسبی ارسال شد و با کمال میل آن را مشاهده کردم و آن را ارسال کردم من حجاب نگاه را رعایت نکردم؛ همچنین در فضای مجازی مسئلهای که بسیار رواج دارد توهین به اشخاص و شخصیتها و اقوام است خداوند، میفرماید: «يا أيّها الذينَ آمنُوا لايَسخَر قومٌ مِن قومٍ عَسَي أن يَكُونوُا خيراً منهُم» حال چه آن قوم مسلمان باشد چه غیر مسلمان توهین یعنی خار کردن یک شخص یا یک قوم و قرار نیست حتما گفتاری باشد نوشتاری هم شاملش میشود و بدترین نوع توهین، توهین به مقدسات دین مبین اسلام است و اهمیت این قضیه از آنجا فاش میشود که زمان انتشار یک مطلب در یک لحظه کوتاه از مرز کشور و قاره هم میگذرد و آسیب آن به علت سرعت انتشارش به مراتب بیشتر از توهین سنتی است.
ایشان در ادامه صحبتهایشان به این نکته اشاره نمودند که ما در فضای مجازی مراقب خود و فرزندانمان باشیم و حتما با در اختیار قرار دادن این وسیله با آنها قرارداد رفتاری داشته باشیم و حتی بر برنامههای نصب شده روی تلفن همراه و کامپیوتر نظارت کنیم. با بودن در دنیای مجازی دنیای واقعی را فراموش نکنیم و به آن متصل باشیم و همیشه بدانیم چه در فضای واقعی و چه در فضای مجازی توجه به حضور مستمر خداوند قویترین اهرم بازدارنده از ارتکاب هر گونه خطاست و انسان را مانند سپر پولادین در برابر گناه محفوظ نگه میدارد و همیشه این آیه را مد نظر داشته باشیم« اَلَم یَعلَم بِأَنّ اللهَ یَرَی».
نظرات